“මට තෙල් ටිකක් විතරයි තියෙන්නේ…!” 1937 ජූලි 2 වෙනිදා, අතිශය ඝන අන්ධකාරයකින් සහ වැස්සකින් වැසී ගිය, පැසිෆික් සාගරය මතින්, ඇමීලියා එයාර්හාර්ට්ගේ හඬ ලෝකයට ඇසුණු අවසන් වරයි. ඇය, මේ පණිවිඩය නිකුත් කරලා, ඇගේ යානයත් එක්ක, අහසෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම අතුරුදහන් වුණා.
ඇමීලියා එයාර්හාර්ට් කියන්නේ, ගුවන් ලෝකයේ පුරෝගාමියෙක්. ලෝකය වටා තනිවම පියාසර කරන්නට උත්සාහ කළ පළමු ගැහැනිය ඇයයි. නමුත්, ඇගේ ගමන අවසන් වුණේ, අභිරහසකින්. ඒ අභිරහස, අදටත් ලෝක ඉතිහාසයේ භයානකම සහ නොවිසඳුණු කතාවක්. Gossip King අපි අද කතා කරන්නේ, ඒ අවතාර ගමන ගැනයි.
ඇමීලියා එයාර්හාර්ට් සහ ඇගේ යාත්රික ෆ්රෙඩ් නූනන්, ලෝකය වටා පියාසර කරමින් සිටියා. ඔවුන්ගේ ගමනේ, අන්තිම අමාරුම කොටස තමයි, හෝලන්ඩ් දූපත (Howland Island) වෙත ළඟා වීම. මේක, පැසිෆික් සාගරයේ මැද තියෙන, පුංචි තිතක් වගේ දූපතක්. එයාලාට තියෙන ලොකුම අභියෝගය වුණේ, ඒ පුංචි දූපත, අතිවිශාල සාගරයේ මැදින් හොයාගන්න එක.
ඔවුන්, හෝලන්ඩ් දූපතට ළඟා වෙන්න, උදව් ඉල්ලමින් නිකුත් කරපු පණිවිඩ, අහසේ හැමතැනම දෝංකාර දුන්නා. “අපි ඔයාලට ළඟින් ඉන්නවා… නමුත් අපිට ඔයාලව පේන්නේ නෑ!” ඇය කෑ ගැසුවා. අවසානයේදී, ඒ බිහිසුණු පණිවිඩය: “මට තෙල් ටිකක් විතරයි තියෙන්නේ…!” ඊට පස්සේ, නිහඬතාවය… සදහටම.
ඇමීලියාගේ අතුරුදහන් වීමත් එක්ක, ඇමරිකානු රජය, ගුවන් සහ නාවික හමුදාව යොදාගෙන, ඉතිහාසයේ ලොකුම සෝදිසි මෙහෙයුමක් ආරම්භ කළා. නමුත්, සති ගණනක් තිස්සේ, යානයේ එකම එක සුන්බුන් කැබැල්ලක්වත්, ඇගේ සිරුරේ කොටසක්වත් හොයාගන්න බැරි වුණා.
ඒ වුණාට, මේ ගැන තියෙන කුමන්ත්රණ න්යායයන් නම්, ගොඩක් භයානකයි. Gossip King අපි, ඒ න්යායයන් කිහිපයක් හොයාගත්තා.
- ඉන්ධන අවසන් වී මුහුදේ ගිලී යාම: වඩාත්ම පිළිගත් න්යාය තමයි, ඉන්ධන අවසන් වී, ඇගේ යානය පැසිෆික් සාගරයට කඩා වැටී, මුහුදේ ගැඹුරේ ගිලී ගිය බව. නමුත්, යානය ඇතුලේ සිටි අයට කුමක් වුණාද? ඔවුන්ට දිවි ගලවා ගැනීමට අවස්ථාවක් ලැබුණාද? ඒ කතාව අදටත් නොවිසඳී තිබෙනවා.
- ජපන් බන්ධනාගාරයක සිරගත වීම: සමහරු කියන්නේ, ජපානය, දෙවන ලෝක යුද්ධය පටන් ගැනීමට සූදානම් වෙමින් සිටි නිසා, ඇමීලියා ඇමරිකානු ඔත්තුකාරියක් යැයි සැක කර, ඇයව සිරගත කළ බවයි. ඔවුන්ව රහසේ ඝාතනය කළාද?
- දූපතක අතරමං වීම: තවත් බියකරු න්යායක් තමයි, යානය, පැසිෆික් සාගරයේ දුරස්ථ, කුඩා දූපතකට කඩා වැටී, ඇමීලියා සහ නූනන්, ඉතිරි ජීවිත කාලය, කිසිවෙකුත් නැති දූපතක අතරමංව, තනිවම මිය ගිය බව. ඒ ගැන සොයාගත් අස්ථි කොටස් හා වතුර බෝතල් කැබලි කිහිපයක් එම සැකයට තවදුරටත් හේතු වී ඇත.
ඇමීලියා එයාර්හාර්ට්ගේ කතාව, ධෛර්යය, සිහින සහ අභිරහස පිළිබඳ කතාවකි. ඇයගේ යානය, අහසේ අවතාරයක් බවට පත් වී, ඒ සමගම ඇයත්, නොවිසඳුණු අභිරහසක් බවට පත් වුණා. ඇය අහසේදී මිය ගියාද? නැත්නම්, ජපන් බන්ධනාගාරයකදීද? එහෙමත් නැත්නම්, ඇය තනිවම දූපතක මිය ගියාද?
මේ ප්රශ්නවලට උත්තර, තවමත් පැසිෆික් සාගරයේ ගැඹුරේ, නැත්නම් ඉතිහාසයේ අඳුරු පිටු අතරේ සැඟවී තිබෙනවා. ඇමීලියා එයාර්හාර්ට්ගේ අවතාරය, අදටත් ගුවන් ගමන් වලට බය අයට, ඒ බය තවත් වැඩි කරනවා ඇති.